Meyan Kökü (Glycyrrhiza Glabra-L)
Covid-19 hastalığında da kullanabileceğimiz çok önemli bir bitkiden bahsedeceğim. Bu bitki hakkında Lanset adlı önemli bir tıp dergisinde insan hücre kültürlerinde SARS virüsünü çoğalmasını önlediğine dair bir yayın var. Bu bitki aynı zamanda Covid-19 tedavisinde Çin’de kullanılmış bitkiler arasında da yer almaktadır.
Bu bitkinin adı licorice olarak bilinen meyan köküdür. Üzerinde çok fazla sayıda yapılan çalışma vardır.
Şimdi size meyan kökü hakkında yapılan çalışmalardan bahsedeceğim;
Meyan kökü geleneksel Ayurvedik tıpta kullanılan ve çok iyi bilinen bir bitkidir.
İçerisinde saponin ve polifenoller barındırır. Kalsiyum, fosfor, sodyum, potasyum, çinko ve bakır içerir. Östrojenler ve başta B vitamini olmak üzere vitaminler içerir. Aynı zamanda vücut için son derece önemli dışardan almamız gerekli aminoasidleri (serine, aspartic, glycine, glutamic, threonine) barındırır.
2003 yılında Almanların Frankfurt’ta yaptığı bir çalışmada içerisindeki glisirizin maddesinin SARS virüsünü insan hücre kültürlerinde baskıladığı gösterilmiştir.
En iyi bilenen klinik çalışmalarla ispatlanmış etkileri antiviral etkisi birçok virüsü öldürücü olduğu özellikle Hepatit C olmak üzere hastalar üzerinde denenerek KC koruyucu etkisi olduğu gösterilmiştir. (Japon preparatı. SNMC)
Ülser tedavisinde faydalı, bağışıklık sisteminin düzenlenmesinde de rolü vardır. Akciğerlerde öksürük kesici ve balgam çözücü etkisiyle Covid-19’da ek yararlar sağlamaktadır.
- Kuru köklerinin dekoksiyonu, likit etkraktları, tablet ve kapsül Glycyrrhizin İV (bazı ülkelerde) formları var
- Alman Commision E monografında ortalama günlük dozu 5-15 gr kök olarak 200-600 mg glycyrrhizine denk gelmektedir.
- Japon preparatı SNMC glycyrrhizin artı sistein ve glisin içerir
Ancak Pollokistik overian sendromlu ve tansiyonu yüksek olanların dışında kullanabilirler..
En önemli yan etkisi tansiyonu artırmasıdır. Bu nedenle birlikte kullanıldığında tuz tüketilmemelidir. Ödem yapabilir. Ve vücut için çok gerekli potasyum kaybına neden olduğu için mutlaka birlikte potasyum ve muz yenebilir.
- Diüretikler ve laksatifler
- Digoksin
- Glikokortikoidlerin kan düzeylerini artırılar
Glabridin, Glabrene, Licocoumarin A ve18-β-Glycyrrhetinic acid, Liquiritin, Glisoflavone
Glycyrrhiza türleri içerdikleri glycyrrhetinic acid nedeniyle 11 beta-hydroxysteroid dehydrogenase (11β-HSD2) enzim inhibitörüdür. Kortizol yıkılımını önler. Minerolokortikosteroid miktarı artar psödohiperaldesteronizm nedinidir
Aldosteron benzeri etkinlik yapar..ödem ve tansiyonu artırır..sodyum tutar potasyum atar..
Anti viral etkileri söz konusudur:
glycyrrhetinic acid ve glycyrrhizin herpes simplex, herpes zoster, human immunodeficiency virus (HIV), and hepatitis B and C gibi hem RNA hemde DNA virüslerini kııstlayıcı etkisi gösteriliştir
Antienflamatuvar etkileri var
Phospholipase A2 enzyme activity cox inhibe edici etkisi söz konusudur
KC koruyucu etkileri söz konusudur: . Phytochemicals,lar ve Hispaglabridin A and B and isoflavones Kc koruyucu etkileri ve yükselen KC enzimlerini düşürür.
Prof. Dr. Coşkun USTA
Akdeniz Üniversitesi Tıbbi Farmakoloji A.B.D Başkanı