Zerdeçal Nedir, Faydaları Nelerdir?
Zerdeçal; Hindistan, Pakistan ve Güneydoğu Asya’da yetişen bir bitki köküdür. İçerdiği curcumin maddesi sayesinde antioksidan, anti-inflamatuar ve antibakteriyel özellikleri vardır. Ayrıca Alzheimer ve kanser gibi birçok hastalığın önlenmesinde de faydalı olabilir. Zerdeçal, baharat olarak da kullanılabilmektedir ve yemeklere lezzet katmaktadır.
Zerdeçal, Eski Ayurveda tıbbında da yaygın olarak kullanılmaktadır. Hintliler, kesikler ve yanıklar için antiseptik, gastrointestinal rahatsızlıklar, solunum yolu hastalıkları vb. için bir ilaç olarak kullanırlar.
Bugün zerdeçal, Güney Asya ve Orta Doğu mutfaklarında yaygın olarak kullanılmaktadır. Köri yemekleri yapmak için kullanılan ana bileşenlerden biridir ve ayırt edici tadı ve sarı renginin kaynağıdır.
Yazı İçeriği
Zerdeçalı bu kadar değerli bir baharat yapan nedir?
Teknolojideki ilerlemeler sayesinde, zerdeçalın doğal bir antioksidan olan kurkumin (curcumin) adı verilen bir bileşen ve zerdeçalın çeşitli yararlı özelliklerinin olduğu bulunmuştur.
Zerdeçalın faydaları ve yapılan bilimsel çalışmalar
Zerdeçalın birçok hastalıkta faydalı olduğu iddaa edilmektedir, birçok bilim adamı zerdeçalın bu kadar faydalı olup olmadığını öğrenmek için çalışmalar yürütmüştür. Ve bu harika bitki hakkında aşağıdaki bulgulara rastlamışlardır.
Çalışmalar zerdeçalın, iltihap ile ilişkili birkaç enzime sahip olan siklooksijenaz ve 5-lipooksijenazın (5-LOX) aktivitesini ve sentezini inhibe edebildiğini bulmuştur.
http://www.hchs.edu/literature/COX-2%20Inhibitors.pdf
Sıçanlar üzerinde yapılan bir çalışmada, araştırmacılar curcumin eklem iltihaplanmasını önemli ölçüde azaltmaya yardımcı olduğunu görmüşlerdir.
Zerdeçal sindirim sistemi üzerinde olumlu bir etkiye sahip olabilir. Bağırsak iltihabı olan beş kişinin katıldığı bir çalışma, zerdeçalın katılımcıların semptomlarını iyileştirmeye yardımcı olduğunu gösterdi.
Phytotherapy Research dergisinde yayınlanan bir çalışmada, kronik ön üveitli hastalara (göz küresinin koroid iltihabı veya gözün orta tabakası) 12 gün boyunca günde üç kez 375 mg curcumin verildi. 2 hafta boyunca katılımcıların yan etki olmadan semptomlarını iyileştirdiklerini gözlemlediler.
Zerdeçal, cerrahi geçirmiş ve ameliyat bölgesinde ağrı yaşayanlara yardımcı olabilir. Bir çalışmada, postoperatif rehabilitasyonun bir parçası olarak 6 gün boyunca günde üç kez 400 mg curcumin alan hastalarda ağrı yoğunluğunda %84.2 azalma görülmüştür.
Son çalışmalar, curcuminin potansiyel nöroprotektif faydalarını göstermiştir. Böyle bir çalışmada, araştırmacılar, curcuminin beyninizin zamanla hareketi olumsuz yönde etkileyerek beyninizin kademeli olarak daha düşük seviyelerde dopamin üretmesine neden olan nörodejeneratif bir hastalık olan Parkinson hastalığına karşı etkili olabileceğini öne sürdü.
In vivo ve in vitro deneyler, curcuminin striatal dopamin seviyesini geri kazanmak için çoklu dejeneratif yolları, mitokondriyal disfonksiyonu ve protein toplanmasını hedeflediğini göstermiştir.
Curcuminin genetik aktivite ve ekspresyonu modüle ettiği için çeşitli kanser türlerinin riskini azaltmaya yardımcı olması ilginçtir. Özellikle, şu şekilde bulgulara rastlanmıştır;
- Tümör oluşumunda rol oynadığı düşünülen protein sentezini engeller.
- Hücrelerin normalden tümör hücrelerine dönüşümünü önler.
- Mutasyon geçirmiş kanser hücrelerini yok ederek vücutta yayılmasını önler.
- Kanser hücrelerinin büyümesi için gerekli olan ilave kan üretiminin önlenmesi olan antianjiyogenezi indükler.
Curcuminin beyni sağlıklı tutmasının yanı sıra, duygusal ve psikolojik iyi olma gibi çeşitli zihinsel yönlerin sağlıklı işleyişinin gelişmesine katkıda bulunur.
Randomize, çift-kör, kontrollü, plasebo çalışmasında, şiddetli depresif bozukluk tanısı konan 123 katılımcıya bir plasebo, bir kurkumin ve safran karışımı, düşük doz kurkumin özütü ve yüksek doz ekstresi verildi.
Çalışmanın sonuçları, curcumin ve safran curcumin alanların plasebo grubuna göre semptomları iyileştirdiğini göstermektedir.
http://www.jad-journal.com/article/S0165-0327(16)31021-7/abstract
Cilt için curcumin kreminin kullanımı sağlığını korumaya ve cilt hastalıklarının gelişmesini önlemeye yardımcı olur. 10 vitiligo hastasının katıldığı bir çalışma, onları UVB tedavisi ve kurkumin kremini birleştiren ve önemli bir repigmentasyona yol açan bir prosedüre maruz bıraktı.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20961233/
Başka bir çalışmada, sedef hastalığı olan hastalara 12 hafta boyunca günde 450 g curcumin takviyesi verildi. Çalışmadan sonra iki katılımcı semptomlarda %83-88 arası iyileşme olduğunu bildirmiştir.
Diyabet bakımında yayınlanan bir araştırmaya göre, düzenli curcumin kullanımı tip 2 diyabet gelişimini önlemeye yardımcı olur.
Dokuz ay boyunca, araştırmacılar plasebo ve curcumin takviyesi verilen 240 diyabet hastasını kontrol ettiler.
Sonuçlar plasebo grubunun %16.4’ünün diyabet geliştirdiğini, curcumin grubunun ise diyabet geliştirmediğini göstermiştir.
Curcumin, birkaç çalışmaya göre kalbin normal işleyişini korumaya yardımcı olur.
Bir örnekte araştırmacılar, curcuminoidlerin Koroner Arter Byypas Greftleme (CABG) alan kişilerde miyokard enfarktüsünü azaltmaya yardımcı olabileceğini gösterdi.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22481014
Başka bir çalışmada curcumin, LDL (kötü) kolesterolün yanı sıra toplam kolesterolü düşürebildiğini ortaya çıkardı.
Zerdeçal hakkında sık sorulan sorular
S: Zerdeçal ne işe yarar?
C: Zerdeçal potansiyel olarak sağlığınızın dejeneratif hastalıklara, alerjilere, mide ülserlerine ve depresyona karşı koruma sağlamak gibi çeşitli yönlerinden yararlanılabilir.
http://www.healwithfood.org/health-benefits/curcumin-food-sources.php
S: Zerdeçal ve Curcumin aynı mı?
C: Curcumin aslında zerdeçalın rizomlarında bulunan yararlı bir bileşiktir.
Zerdeçal ve curcumin farklı şeylerdir ancak birbirleriyle yakından ilişkilidirler. Zerdeçal, Güneydoğu Asya’da yetişen bir bitki köküdür ve içindeki curcumin maddesi sayesinde antioksidan, anti-inflamatuar ve antibakteriyel özelliklere sahiptir. Curcumin, zerdeçalın içindeki bir bileşendir ve zerdeçalın sağlık faydalarının çoğunu sağlar.
Curcumin, zerdeçalın önemli bir bileşenidir ve pek çok sağlık faydası vardır. Ancak, zerdeçalın içindeki curcumin miktarı oldukça düşüktür ve bu nedenle etkili bir tedavi yöntemi olarak kullanılamaz. Bu nedenle, curcumin takviyeleri genellikle zerdeçal özü kullanılarak yapılır. Curcumin takviyeleri, zerdeçalın içindeki curcumin miktarının yüksek dozlarda alınmasını sağlar ve böylece sağlık faydalarının daha etkili bir şekilde elde edilmesine yardımcı olur.
http://www.seattletimes.com/life/wellness/people-on-blood-thinners-must-avoid-turmeric/
S: Zerdeçal Ekstresinin yan etkileri var mıdır?
C: Zerdeçal ekstresinin doğru dozlarda tüketilmesi durumunda genellikle yan etkileri yoktur. Ancak, yüksek dozlarda veya uzun süreli kullanımda bazı yan etkiler görülebilir. Bunlar arasında mide rahatsızlıkları, ishal, baş dönmesi, halsizlik, kanama riskinde artış ve ciltte döküntü gibi reaksiyonlar yer alabilir. Ayrıca, kan sulandırıcı ilaçlar kullanan kişilerin zerdeçal ekstraktı kullanmadan önce doktorlarına danışmaları önerilir, çünkü zerdeçal kan pıhtılaşmasını azaltabilir ve kanama riskini artırabilir.
S: Hangi kişiler zerdeçal tüketmemelidir?
C: Safra kesesi rahatsızlığı olanlar, mide ülseri, reflü veya gastrit gibi mide rahatsızlıkları olanlar, kan sulandırıcı ilaç kullananlar, hamileler ve emziren anneler zerdeçal tüketmeden önce doktorlarına danışmaları önerilir.