Rhodiola Rosea (Altın Kök) Nedir ?
Rhodiola, Avrupa ve Asya’nın soğuk, dağlık bölgelerinde yetişen bir bitkidir. Kökleri adaptojen olarak kabul edilir, yani tüketildiğinde vücudunuzun strese uyum sağlamasına yardımcı olurlar. Rhodiola ayrıca arktik kök veya altın kök olarak bilinir ve bilimsel adı Rhodiola Rosea‘dır .
Kökü, en güçlü ikisi; rosavin ve salidrosid olan 140’tan fazla aktif bileşen içerir.
Rusya ve İskandinav ülkelerindeki insanlar yüzyıllardır anksiyete, yorgunluk ve depresyonu tedavi etmek için Rhodiola kullandılar.
Bugün, birçok sağlık yararı için bir besin takviyesi olarak yaygın olarak kullanılmaktadır.
İşte Rhodiola Rosea’nın 7 Bilimsel Destekli Sağlık Yararı;
Rhodiola (Altın Kök) uzun zamandır vücudunuzun strese karşı direncini spesifik olmayan şekillerde artıran doğal bir madde olan bir adaptojen olarak biliniyor.
Stresli zamanlarda adaptojen tüketmenin stresli durumlarla daha iyi başa çıkmanıza yardımcı olduğu düşünülmektedir
Bir çalışma, yaşam ve işle ilgili stresi olan 101 kişide Rhodiola (Altın Kök) ekstresinin etkilerini araştırdı. Katılımcılara dört hafta boyunca günde 400 mg verildi.
Sadece üç gün sonra yorgunluk, bitkinlik ve kaygı gibi stres semptomlarında önemli gelişmeler buldu. Bu iyileştirmeler çalışma boyunca devam etti.
Rhodiola’nın ayrıca kronik stres ile ortaya çıkabilen tükenmişlik semptomlarını iyileştirdiği gösterilmiştir. Dahası, strese bağlı tükenmişliği olan 118 kişide yapılan bir çalışmada, stres ve depresyon dahil olmak üzere birçok ilişkili sorunu iyileştirdi.
Stres, kaygı ve yetersiz uyku, fiziksel ve zihinsel yorgunluğa neden olabilen yorgunluğa katkıda bulunabilecek faktörlerden sadece birkaçıdır.
Adaptojenik özelliklerinden dolayı rhodiola’nın yorgunluğu azaltmaya yardımcı olduğu düşünülmektedir .
Strese bağlı yorgunluğu olan 60 kişide yapılan dört haftalık bir çalışma, yaşam kalitesi ve yorgunluk, depresyon ve dikkat semptomları üzerindeki etkilerine baktı. Katılımcılar günlük 576 mg rhodiola veya bir plasebo hapı aldı.
Rhodiola’nın plaseboya kıyasla yorgunluk seviyeleri ve dikkat üzerinde olumlu bir etkisi olduğunu buldu.
Benzer bir çalışmada, kronik yorgunluk semptomları olan 100 kişi, sekiz hafta boyunca her gün 400 mg rhodiola aldı. Stres semptomları, yorgunluk, yaşam kalitesi, ruh hali ve konsantrasyonda önemli gelişmeler yaşadılar.
Bu gelişmeler sadece bir haftalık tedaviden sonra gözlendi ve çalışmanın son haftasına kadar iyileşmeye devam ettiler.
Depresyon, nasıl hissettiğinizi ve nasıl hareket ettiğinizi olumsuz yönde etkileyen yaygın ancak ciddi bir hastalıktır.
Beyninizdeki nörotransmiterler denen kimyasallar dengesiz hale geldiğinde ortaya çıktığı düşünülmektedir. Sağlık uzmanları, bu kimyasal dengesizlikleri düzeltmeye yardımcı olmak için genellikle antidepresanlar reçete eder.
Rhodiola Rosea’nın (Altın Kök) beyninizdeki nörotransmiterleri dengeleyerek antidepresan özelliklere sahip olduğu da öne sürülmüştür.
Rhodiola’nın depresyon semptomları üzerindeki etkinliği üzerine yapılan altı haftalık bir çalışmada, hafif veya orta derecede depresyonu olan 89 kişi, günlük 340 mg veya 680 mg Rhodiola veya bir plasebo hapı almak üzere rastgele seçildi.
Her iki Rhodiola grubu genel depresyon, uykusuzluk ve duygusal stabilitede önemli gelişmeler yaşarken, plasebo grubu hiçbir gelişme göstermedi.
İlginç bir şekilde, yalnızca daha yüksek doz alan grup, benlik saygısında iyileşme gösterdi.
Başka bir çalışma, Rhodiola’nın etkilerini, Zoloft adı altında satılan, yaygın olarak reçete edilen antidepresan sertralin ile karşılaştırdı. Depresyon teşhisi konan 57 kişiye 12 hafta boyunca Rhodiola, Sertralin ve Plasebo hapı verildi.
Rhodiola ve Sertralin, depresyon semptomlarını azaltırken, Sertralin daha büyük bir yan etkiye sahipti. Bununla birlikte, Rhodiola daha az yan etki yarattı ve daha iyi tolere edildiği bildirildi.
Egzersiz, doğru beslenme ve iyi bir gece uykusu beyninizin güçlü çalışmasını sağlamanın kesin yollarıdır. Rhodiola dahil bazı takviyeler de yardımcı olabilir.
Bir çalışma, gece nöbetinde çalışan 56 doktorun zihinsel yorgunluk üzerindeki etkilerini test etti. Doktorlar, iki hafta boyunca günde 170 mg Rhodiola (Altın Kök) ekstresi veya bir plasebo hapı almak üzere rastgele seçildi.
Rhodiola, zihinsel yorgunluğu azalttı ve işle ilgili görevlerde performansı plaseboya kıyasla % 20 artırdığı gözlemlendi.
Başka bir çalışma, gece görevlerini yerine getiren askeri öğrencilerde Rhodiola’nın etkilerine baktı. Öğrencilere, beş gün boyunca 370 mg – 555 mg Rhodiola veya iki plasebodan biri kullandırıldı.
Her iki dozun da öğrencilerin plasebolara kıyasla zihinsel çalışma kapasitesini artırdığı bulundu.
Başka bir çalışmada, öğrenciler 20 gün boyunca Rhodiola takviyesi aldıktan sonra zihinsel yorgunluğu önemli ölçüde azalttı, uyku düzenini geliştirdi ve çalışma motivasyonunu artırdı. Sınav puanları da plasebo grubundakilerden % 8 daha yüksekti.
İki gözden geçirme makalesi ayrıca Rhodiola’nın zihinsel yorgunluğu hafifletebileceğine dair kanıt buldu, ancak araştırmanın sınırlı miktarı ve kalitesinin sağlam sonuçlara varılmasına izin vermediği konusunda uyardılar.
Rhodiola ayrıca egzersiz performansını iyileştirme sözü veriyor…
Bir çalışmada, katılımcılara bisiklet testi yapmadan iki saat önce 200 mg rhodiola veya plasebo verildi. Rhodiola verilenler, plasebo verilenlerden ortalama 24 saniye daha uzun süre egzersiz yapabildiler. 24 saniye küçük görünse de, bir yarışta birinci ve ikinci sıra arasındaki fark milisaniyeler olabiliyor.
Başka bir çalışma, dayanıklılık egzersiz performansı üzerindeki etkilerine baktı.
Katılımcılar, altı millik simüle edilmiş zamana karşı yarış için bisiklet sürdüler. Yarıştan bir saat önce, katılımcılara vücut ağırlığının kilogramı başına 1.4 mg (kg başına 3 mg) veya bir plasebo hapı dozunda Rhodiola verildi.
Rhodiola verilenler yarışı plasebo grubundan önemli ölçüde daha hızlı bitirdi.
Bu çalışmalarda ve diğerlerinde, rhodiola’nın algılanan eforu azaltarak egzersiz performansını iyileştirdiği veya katılımcıların vücutlarının ne kadar sıkı çalıştığını hissettiği gösterilmiştir.
Bununla birlikte, kas gücü üzerinde herhangi bir etkisi olması olası değildir.
Diyabet, vücudunuz insülin hormonu üretme veya buna yanıt verme yeteneğinde azalma geliştirdiğinde ortaya çıkan ve yüksek kan şekeri seviyelerine neden olan bir hastalıktır.
Diyabet hastaları, kan şekeri seviyelerini normalleştirmek için genellikle insülin enjeksiyonları veya insülin duyarlılığını artıran ilaçlar kullanırlar.
İlginç bir şekilde, hayvan araştırmaları Rhodiola’nın diyabet kontrolünü iyileştirmeye yardımcı olabileceğini öne sürüyor.
Aslında, kandaki glikoz taşıyıcılarının sayısını artırarak diyabetik sıçanlarda kan şekerini düşürdüğü gösterilmiştir . Bu taşıyıcılar, glikozu hücrelere taşıyarak kan şekerini düşürür.
Bu çalışmalar farelerde yapıldı, bu nedenle sonuçları insanlara genellenemez. Bununla birlikte, Rhodiola’nın insanlarda kan şekeri üzerindeki etkilerini araştırmak için zorlayıcı bir neden.
Şeker hastalığınız varsa ve Rhodiola Rosea (Altın Kök) takviyeleri almak istiyorsanız, önce diyetisyeniniz veya doktorunuzla konuştuğunuzdan emin olun.
Rhodiola’nın güçlü bir bileşeni olan salidrosid, antikanser özellikleri nedeniyle araştırılmıştır.
Test tüpü çalışmaları, mesane, kolon, meme ve karaciğer kanseri hücrelerinin büyümesini engellediğini göstermiştir.
Sonuç olarak, araştırmacılar Rhodiola’nın birçok kanser türünün tedavisinde faydalı olabileceğini öne sürdüler.
Bununla birlikte, insan çalışmaları elde edilene kadar, Rhodiola’nın kanser tedavisine yardımcı olup olamayacağı bilinmemektedir.
Rhodiola Rosea (Altın Kök) Takviyeleri Nasıl Kullanılır ?
Rhodiola rosea (Altın Kök) ekstresi , kapsüller veya tabletler şeklinde yaygın olarak bulunur. Çay formunda da bulunur, ancak birçok kişi kapsül formunu tercih eder çünkü doğru dozajlamayı sağlar.
Rhodiola’yı aç karnına almak en iyisidir, ancak hafif bir uyarıcı etkisi olduğu için yatmadan önce kullanılması tavsiye edilmez.
Stres, yorgunluk veya depresyon semptomlarını iyileştirmek için optimal Rhodiola Rosea (Altın Kök) dozu günde tek bir dozda 400-600 mg’dır.
Rhodiola’nın performans artırıcı etkilerinin peşindeyseniz, egzersizden bir veya iki saat önce 200-300 mg alabilirsiniz.
Rhodiola Rosea’nın Güvenilirliği
Rhodiola, yüzyıllardır Rusya ve İskandinav ülkelerinde geleneksel tıpta kullanılmaktadır.
Araştırmalar, Rhodiola’nın vücudun egzersiz gibi fiziksel stres faktörlerine ve yorgunluk ve depresyon gibi psikolojik stres faktörlerine tepkisini güçlendirmeye yardımcı olabileceğini göstermiştir.
Ayrıca, test tüpü ve hayvan çalışmaları, kanser tedavisi ve diyabet kontrolündeki rolünü araştırmıştır. Bununla birlikte, insanlarda daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.
Rhodiola kullanmak istiyorsanız, potansiyel tağşişten kaçınmak için üçüncü taraf testlerinden geçmiş takviyeleri arayın.
Genel olarak, Rhodiola’nın birçok sağlık yararı vardır ve önerilen dozlarda alındığında düşük yan etki riski ile güvenli kabul edilir.